OSNOVNE INFORMACIJE

ISTORIJAT

Na krajnjem sjeverozapadnom dijelu Republike Srpske, u graničnom dijelu sa R. Hrvatskom, na rijekama Uni i Sani smješten je Novi Grad, jedan od najstarijih i najslikovitijih krajiških gradova. Ovaj grad, o kome su se prvi pisani dokumenti pojavili davne 1280. god., dugi niz godina je bio dodirna tačka zapadnog i istočnog svijeta. Tri puta se selio sa jedne obale Une na drugu.

Smatra se da mu ime dolazi od utvrde Castrum Novum (Novo utvrđenje, Novi kaštel, Nova kula) na Kulskom brdu (današnji naziv po utvrđenju), koja nastaje na mjestu antičko- rimske stražarnice. Utvrda je ujedno i temelj za kasniji nastanak grada. O Novom Gradu su napisane brojne pjesme većinom inspirisane prirodnom ljepotom rijeke Une. Novi Grad je nadaleko bio poznat po gradskoj vijećnici iz 1892., koja je uvrštena u listu nacionalnih spomenika Bosne i Herzegovine, i Staroj gradskoj biblioteci iz 1895. godine. 

Od pradavnih vremena priroda je bogato darivala ovaj kraj svakom ljepotom: žuborom bistrih voda, mirom zelenin gajeva, plodnošću cvijetnih роlја, pitomošću valovitih bregova Podgrmeca i Potkozarja. Novogradska sela predstavljaju spoj oaza zelenila, mira i ekološki čiste i zdrave sredine, i starih seoskih imanja, starinskih kuća brvnara i seperuša, mlinova vodeničara, starinskih tkalačkih stanova, izvorne narodne nošnje i običaja, starih muzičkih instrumenata i gastronomije, te tako predstavljaju pravi raj za ljubitelje prirode i sela.

U Novom Gradu su rođene mnoge poznate ličnosti koјe su obogatile i obilјežile umjetnost i istoriju naših prostora. To su: etnolog Milan Karanović, slikari Stojan Celić i Lazar Drljača, pisac Mladen Olјаčа i dr. 

Infrastruktura 

 

Putevi:

Okosnicu putne mreže predstavlјaju magistralni putevi, i to M14 (dionica Kozarska Dubica-Kostajnica-Novi Grad-Bihać) i M4 (dionica Novi Grad-Prijedor-Banja Luka). Opština Novi Grad je udalјena 167 km od budućeg transnacionalnog autoputa Koridor VC koji je, kao dio Pan-Evropskog koridora povezan sa TEN mrežom, prepoznat kao glavni regionalni transportni projekat koji ide od Budimpešte, preko Osijeka i Sarajeva do luke Ploče. 

Pored magistralnih puteva M14 i M4, kroz opštinu Novi Grad prolaze i regionalni putevi R404 u dužini od 26 km i R475-a u dužini od 19 km.  Ukupna dužina svih puteva na području Opštine iznosi 536,62 km, od čega su 258,42 km lokalni putevi I i II razreda, a 156,20 km  čine lokalni putevi III razreda. 

Dužina magistralnih, regionalnih puteva i puteva od posebnog značaja iznosi 122 km.

Lokalni putevi dopunjavaju mrežu magistralnih i regionalnih puteva i svojom doseglјivošću i pokrivenošću prostora imaju izuzetan značaj zadovolјenja saobraćajnih potreba stanovništva.

Granični prelazi u drumskom saobraćaju:

U Novom Gradu se nalazi granični prelaz za putnički saobraćaj Novi Grad (BiH) – Dvor (HR).

Najbliži granični prelazi I kategorije u drumskom saobraćaju su Gradiška (87 km) i Izačić (80 km) i preko njih se odobrava promet lica, svih vrsta prevoznih sredstava i svih vrsta roba.

Želјeznica:

Ukupna dužina želјezničke mreže iznosi 57 km. U opštini Novi Grad se nalazi i granični prelaz  u želјezničkom saobraćaju: Dobrlјin (Dobrlјin-Volinja),  koji spada u kategoriju međunarodnog graničnog prelaza za želјeznički saobraćaj i udalјen je od centra grada 15 km. Opština ima direktan pristup na želјeznički čvor sa pravcima prema:  Zagrebu (HR) i Ljublјani (SLO), Banjaluci i Sarajevu, Bihaću i Splitu.

Luke i aerodromi:

Najbliži međunarodni aerodromi se nalaze u Banjoj Luci (udalјenost: 87 km), Zagrebu (udalјenost: 106 km), Tuzli (udalјenost: 238 km), Splitu (udalјenost: 280 km), Sarajevu (udalјenost: 320 km) i Beogradu (udalјenost: 380 km).

Novi Grad je takođe mrežom drumskih i želјezničkih saobraćajnica veoma dobro povezan sa ostalim dijelom Bosne i Hercegovine, kao i sa Centralnom Dalmacijom i lukama na Jadranskom moru. Najbliže riječne luke su Šamac (216 km) i Brčko (260 km), a morske luke Rijeka (220 km) i Split (280 km).

Energija:

Elektrodistributivna mreža na području opštine iznosi 1 563,6 km (na visokom naponu 428 km, a na niskom naponu 1 135,6 km), a na koju je priklјučeno ukupno 14 432 potrošača, od čega 13 294 domaćinstava. Stalnim angažovanjem na izgradnji novih trafostanica i njihovim interpolisanjem u elektroenergetske objekte na mreži, kvalitet isporučenja energijom je u konstantnom porastu, te se trenutna situacija može ocjeniti kao zadovolјavajuća.

Telekomunikacije:

Na području opštine Novi Grad postoji izgrađena pristupna telekomunikaciona mreža. Servisi koji se mogu koristiti su telefonija, internet, kablovska televizija, mobilna telefonija. Na ovom području  području funkcionišu tri mobilna operatera a to su M:tel, BH Telekom i HT Eronet.

Komunalna infrastruktura:

Vodosnabdijevanje i odvodnja otpadnih voda:

Usluge snabdijevanja vodom i odvođenja otpadnih voda vrši KP „Vodovod i kanalizacija“ a.d. Novi Grad. Ukupan broj svih priklјučaka na javnoj vodovodnoj mreži je 5 572, od kojih je 5 350 na centralnom vodovodnom sistemu, a 222 na lokalnim vodovodnim sistemima. U sklopu centralnog vodovodnog sistema izgrađeno je 175 674 m distributivnog cjevovoda i 10 825 m potisnog cjevovoda. Građani priklјučeni na centralni vodovodni sistem se snabdijevaju sa preko 3 800 konekcija na cijev i oko 30 000 m priklјučnog cjevovoda, izgrađenog od pocinčanih i polietilenskih cijevi. Pritisak vode u distributivnoj mreži kreće se od 2-6,3 bara. Građani Novog Grada koriste hemijski i bakteriološki ispravnu vodu za piće, čiji se kvalitet redovno kontroliše od strane Instituta za zaštitu zdravlјa  RS. 

Ukupna dužina kanalizacione mreže je 23 036 m i obuhvata 70% gradskog područja i veći dio naselјa Svodna. Ukupan broj svih priklјučaka na javnoj kanalizacionoj mreži je 3159.

Prikuplјanje, odvoz, obrada i deponovanje otpada: 

Usluge prikuplјanja, odvoza, obrade i deponovanja komunalnog čvrstog otpada na području Opštine Novi Grad vrši KP ,,Komus“ a.d.  Novi Grad. Odvoz komunalnog otpada vrši se u gradskom području, prigradskim naselјima i seoskim područjima koja se nalaze uz glavne pravce magistralnih puteva i duž regionalnog puta R 404. 

Deponovanja komunalnog otpada vrši se u dijelu naselјa Šuća. Deponija je u eksploataciji od 1960. godine, locirana je 3 km od grada uzvodno uz rijeku Sanu i njena ukupna površina iznosi 22.700 m2.